Bijdrage algemene beschouwingen 2019

Proloog
College, allereerst onze welgemeende complimenten voor de goed vormgegeven kadernota. Iedereen die de kadernota leest, kan zien dat er vanuit het college en het ambtelijk apparaat veel tijd en energie in is geïnvesteerd. En het is te zien dat u er als college in gelooft. Ergens met overtuiging voor gaan is iets moois om te zien.

Uiteraard gaat het dan over de vorm en een deel van het proces. Nog niet over de inhoud. Maar we willen dat als SGP, voordat we op de inhoud ingaan, wel gezegd hebben.

De SGP volgt in de opbouw van deze bijdrage de kadernota.

Dan nu de inhoud.

Voorconstatering
De SGP constateert dat het college met deze kadernota tegelijkertijd een instemming voor de hele collegeperiode vraagt. Dat vindt de SGP onjuist, onverstandig en inconsistent.

Onjuist: Normaal is er een debat over een coalitieakkoord dat over de hele periode is geweest. Dat debat is er nooit geweest, ondanks aandringen van de kant van de SGP. Er is alleen een debatje geweest over het proces. Het kan en mag niet zo zijn dat nu via een achterdeur we tegen de kaders voor 2020 gelijk ja moeten zeggen tegen de kaders voor de rest van de collegeperiode. De SGP wil best een debat, maar dan over een coalitieakkoord

Onverstandig: als we dit doen, gaan we twee debatten door elkaar gooien. Dat is onverstandig, want leidt af van waar het vanavond over moet gaan: de kaders 2020. Bovendien weten we helemaal nog niet of deze aanpak gaat werken dus is het ook niet verstandig om ons daarop vast te leggen.

Inconsistent: in de meningsvormende avond hebben wij als partij en als oppositie de coalitie de boodschap meegegeven om vanuit een visie richting te geven. Je bestuurt vanuit een visie op richting en bedoeling. Die ontbreekt in het samenlevingsprogramma. De coalitie heeft de oppositie duidelijk proberen te maken dat die kaders helemaal niet nodig zijn. En nu vraagt diezelfde coalitie om kaders voor vier jaar vast te stellen, zonder dat duidelijk is welke kant het op moet. Wellicht is het te overwegen een bestuursakkoord te sluiten.

Ergo college: de SGP roept u op om dit kader over 2020 te laten gaan en niet langer. Als u een debat over uw coalitieakkoord wil, prima, maar dan op de geëigende wijze. Graag reactie, ook van de andere partijen.

Titel: Goud in handen
Een titel is veelzeggend, daarom willen we daar als SGP niet aan voorbij gaan.

Er is een Bijbelse uitdrukking die zegt: goud, beproefd, komende uit het vuur. Dat zegt zoveel dat je goud zuivert en zuiver maakt en als je door dat proces gaat, weet je pas zeker dat je goud hebt, zuiver goud en geen klatergoud. En dat weten we in het geval van de kadernota niet. Het is experimenteren, verwachtingen die maar gedeeltelijk waargemaakt kunnen worden en, als we tegen alles ja zeggen, kost het alleen maar goud en geven we het dat we wél in handen hebben weg voor iets waarvan we echt nog niet weten wat het gaat brengen. Goud uit handen dus..

Nog een slotopmerking bij de titel. Het college bedient zich regelmatig van superlatieven. Het lijkt alsof de grote woorden de rauwe werkelijkheid van tekorten en bezuiniging moeten verhullen. Wees hierover open en transparant en met de beide benen op de grond.

Samenvatting 
De positie van de kadernota: college: er is nog nooit een debat over een coalitie akkoord gevoerd en is dus ook niet in deze raad over gestemd. Als u dat wilt is prima, maar gebruik het dan niet als basis voor deze kaderstelling en verwacht dan niet dat wij daarmee instemmen. Dus ook hier graag correctie op. Wat de SGP betreft verdwijnt de verwijzing naar het coalitie akkoord

Samenlevingsprogramma: in de meningsvormende avond hebben we er al op gewezen dat we de besluitvorming niet passend vinden. Er is niet over het samenlevingsprogramma gestemd en toch gebruikt u het voor de kaderstelling. Bestuurlijk kan dat niet en willen we dat niet. Als oppositie weten we zelfs niet of de coalitie hierin wel een lijn trekt. De SGP wil daarom voorstellen om voor de besluitvormende avond eerst het samenlevingsprogramma te behandelen, zonodig te amenderen en dan in stemming te brengen, voorafgaand aan de kadernota. We horen graag de mening van de andere partijen.

We hebben daarnaast toch wel wat moeite met de stellige uitspraak ‘het samenlevingsprogramma benoemt wat de samenleving van Molenlanden belangrijk vindt’. Is dat nu echt zo ? Denkt het college werkelijk te weten wat er diep in onze samenleving leeft en heeft het college daarbij ook oog voor de brede achterbannen van de christelijk partijen? Houdt het college ook werkelijk rekening met God en Zijn Woord? Immers slechts onder Zijn zegenende handen zal onze samenleving gedijen.

Inbedding: de SGP is in ieder geval verheugd dat voor het eerst in dit college de inbedding in de regio ook genoemd wordt. Nu nog in de kadernota zelf!

Financieel perspectief: wat de SGP opvallend vindt is dat het financieel perspectief minder rooskleurig is dan de vorige colleges hebben nagelaten. Perspectieven zijn natuurlijk altijd momentopnames en als college geeft u ook weer perspectief aan een bestaand perspectief. Met andere woorden. Het perspectief van vandaag is een perspectief dat deels gestoeld is op het verleden en deels gevormd wordt door uw eigen beleid. U zou ook neer hebben kunnen schrijven: De ambities van dit college zijn groter dan het financiële perspectief toestaat. Toch willen we onze ambities uitvoeren, maar daardoor ontstaat er wel een minder rooskleurig financieel perspectief. Dat hebt u niet gedaan. Waarom niet?

Het valt in ieder geval dat naarmate u langer als coalitie bezig bent het tekort oploopt en u de rode cijfers ingaat. Daar gaat u over! Ook hier graag een toelichting.

Wat de SGP tenslotte opvalt dat u als coalitie niet gelijk met een sluitende begroting komt en keuzes doet die onderwerp zijn van een politiek debat, een sluitende begroting die uitvoert wat besloten is en kritisch kijkt naar nieuw beleid. Dat hebt u niet gedaan en dat is helaas wat ons betreft een teken van bestuurlijke zwakte. Het financieel perspectief dat nu voorligt is voor de SGP in ieder geval onacceptabel en kan niet op de instemming van de SGP rekenen.

Dat is de aftrap en wat ons betreft zijn dit de onderdelen waar het debat over moet gaan.

Bestuurlijke uitgangspunten
College, we hebben het al in de meningsvormende avond over het samenlevingsprogramma aangegeven. We zien het hier weer terug, dus we herhalen het maar: uw bestuurlijke uitgangspunten zijn puur procesmatig, niet inhoudelijk. Waar college is uw bestuurlijke visie, waar wilt u naar toe? Waar wordt u aan het eind van uw collegeperiode blij van? Wat wilt u nu echt bereikt hebben? En wat vindt u teleurstellend? We zien er allemaal niks van terug. Als het inhoudelijk dreigt te worden, verzandt u in wollige taalgebruik waar de gemiddelde burger niet veel van begrijpt. Als ik de zin onder bestuurlijke uitgangspunten nadrukkelijk zou lezen, zou u direct begrijpen wat ik bedoel.

Wat we ervan begrijpen is dat wonen en verkeer HET beleid gaat worden. Toch weer die interne oriëntatie college en het zijn resultaten die heel erg op activiteiten niveau zitten. Waar is Molenlanden in deze wereld? En hoe bedt u dat in in uw beleid rond de leefbaarheid van de dorpen en onze gemeente? Waar is uw overkoepelende visie college? Waar is het grote plaatje waar alles als stukjes in elkaar past?

Gemeente op orde: zelforganisatie. Waar zit richting, wie bepaalt richting? Zelforganisatie is in complexe bestuurlijke omgevingen niet echt een model dat werkt. Uit de beantwoording van de vragen blijkt dat de colleges op een achternamiddag in november 2018 dit besluit genomen hebben, zonder de raad hierover de consulteren. Uit de informatie over de BBV blijkt nu dat bedrijfsvoering wel degelijk een punt is waar de raad iets over mag vinden. Welnu, wij vinden er wat van, we vinden het namelijk geen goed idee. Zonder stevige kaders, zonder visie, zonder een goed zicht op de regio, zonder aansturing lopen we met elkaar een groot risico.

Koers en ambities
Mooi dat hier de externe oriëntatie in algemene woorden beleden wordt. Dat is al een stap vooruit ten opzichte van het samenlevingsprogramma. Maar waar staat de gemeente Molenlanden in de regio, wat is de ambitie, trekken of volgen? Initiatief nemen of alleen de rekening betalen.. De vraag stellen is..

Onder koers en ambities staat tegelijkertijd een zin die het principiële verschil tussen het college en de SGP verraadt: “kennis delen en het hebben van een faciliterende kan in sommige situaties net zo effectief of zelfs effectiever zijn”. College mag de SGP hieruit de conclusie trekken dat u een krachtige centrale overheid wil zijn en in noodgevallen terugvalt op een faciliterende rol? Voor de SGP is de overheid primair faciliterend en hoeft ze zich niet met alles te bemoeien. Blijkbaar denkt u daar anders en snappen we ook wel dat u geld tekort komt.

Wonen en leven
De inleiding is de SGP uit het hart gegrepen. De acties we we weer te eenzijdig op bouwen en stenen stapelen gericht. Leefbaarheid kan niet zonder woningen, maar is wel veel meer dan woningen. In de acties zien we dat niet terug. Hoe legt u de verbinding tussen bouwen en biodiversiteit? We zien het niet voor ons. Waar blijft de regio? Hoe gaat u met uw speelruimte om? 

Procedures licht maken zijn we voor. Innovatie ook. Het verband tussen de tekst en de cijfers ontgaat ons volledig. Waarom kunt u in uw beleid in 2019 toe met een extra van €19.000 en kost het de jaren er na 16x zoveel. De SGP zal zonder onderbouwing iig niet met deze bedragen meegaan.

Verkeer en vervoer
Duidelijk dat het college hier inbed in groter beleid! Proficiat! Kunt u uitleggen hoe u uw rol denkt te gaan pakken en wat wilt u voor onze gemeente bereiken?

Financiën: ook hier is de sprong van 2019 naar 2020 niet onderbouwd en dus kunnen de financiën niet op steun van de SGP rekenen.

Samenleven in Molenlanden
Zoals aangegeven bij het samenlevingsprogramma, vinden we deze paragraaf ook nu veel te eenzijdig gericht op degenen die tussen wal en schip vallen. Samenleven is ook leefbaarheid. We missen dat. Waarom is deze paragraaf niet anders genoemd? B.v. Molenlanden als vangnet of zoiets. Hier wel een financieel plaatje. Alleen als we rekenen met de structurele verhoging van €989000, de verhoging van de structurele bijdrage met €625000 en de structurele bezuiniging van €200000 verwachtten wij een hoger budget van ca. €175.000 en niet van €215.000. Graag een toelichting.

Beter omgaan met ons gebied
Goede doelstellingen. Alleen is Molenlands niet alleen van onderop. Dat geeft u zelf aan. Het is deels met de bewoners, dat zal van onderop zijn, maar ook met partijen die het verschil maken en die zelfs bepalen wat wel en niet mogelijk is. Molenlands is volgens ons nuchter beseffen wat je rol is en dan het spel spelen. Als het van onderop kan prima, als het van bovenaf op opzij moet, lopen we daar niet voor weg. U bedt dat ook in in onze omgeving. Dat kan op de steun van de SGP rekenen. De onderbouwing van het budget ontbreekt en zal, als dat zo blijft, niet de instemming van de SGP hebben.

Werken en recreëren in Molenlanden
U zegt hier behartenswaardige woorden, maar hebt u een idee hoe u het dilemma passend ondernemen én recreëren gaat combineren? U laat ons in het ongewisse. Vertel ons! Voor de SGP: recreatie die past bij de identiteit van de meerderheid van de bevolking en het polderkarakter! Ook hier speelt een principieel punt, hoe houden we door onze inwoners zo gewaardeerde (zondags)rust op orde? U zwijgt erover en dat is wellicht veelzeggend. De grondhouding, zoals beschreven, naar de ondernemers is ons in ieder geval uit het hart gegrepen. En het verheugt de SGP dat u dit zonder extra budget gaat doen! Zo kan het ook.

Kinderdijk
Eens met de lijn. Als u zegt over het meest cruciale onderdeel: de financiële consequenties zijn nog niet meegenomen, waar gaat dan de €235000 over? College: onderbouw, onderbouw, onderbouw! De SGP gaat echt de lijn aanhouden om alle niet onderbouwde bedragen te amenderen naar het niveau van 2019. Dat bent u ook gelijk van uw budgettekort af.

Dichtbij Molenlanden
Het college schrijft hier voor hoe de gemeenteraad zich zou moeten gedragen. Is dat wel uw mandaat? Dat staat volgens ons los van dat raadsvergaderingen te volgen moeten zijn. Over financiën weer hetzelfde verhaal.

Financiële consequenties bestaand beleid
Autonome ontwikkelingen

We hebben goede nota genomen van wat hier geschreven wordt. Autonoom komt wel erg over: we laten het maar over ons heenkomen.

• We begrijpen dat bij kosten vastgoed. Dat is de markt en dat is lastig te omzeilen
• De servicepunten gaan we zelf over: dus hoezo autonoom? Als we het beleid bij moeten stellen, doen we dat ook!
• Damwanden e.d. kan gebeuren, maar is ook al opgelost
• ICT begrijpen we niet: dat was in 2019 ook al bekend en ook al bekend toen we Molenlanden werden. Dat willen we uitgelegd hebben.

Ontwikkelingen WMO en de andere paragrafen
College, moeten u geloven op uw blauwe ogen? Het gaat hier om forse bedragen, die we niet terugzien.

Basis op orde
In de basis op orde komen er ineens forse bedragen om de hoek kijken. Daar is in het traject naar Molenlanden door de SGP steeds kritisch op bevraagd en we zijn steeds gerustgesteld: de organisatie zou er per 1-1 staan en het aankunnen. Nu ineens een ander verhaal met een concept dat werkt in bepaalde werkomgevingen, maar niet in een complexe omgeving met veel belanghebbenden. Dus wat ons betreft gaat het niet over het huidige financiële beleid maar vooral over wat de organisatie wil. De SGP is niet bereid hier €2.000.000 voor neer te tellen. De ARHImiddelen (5,7 milo) zijn kennelijk niet toereikend. Gaat deze fusie uiteindelijk bijna 8 miljoen euro kosten? En hoe gaan we dit uitleggen in het licht van de bezuinigingen. De gemeente investeert het leeuwendeel van de extra middelen in haar eigen organisatie en daarmee dus niet aan de samenleving.

Financieel meerjarenperspectief
Basis op orde: nee, dus reserve handhaven op 27,6 Het college spreekt over keuzes die gevolgen hebben voor de inwoners etc. Het is opvallend dat de gemeentelijke organisatie buiten schot blijft. We mogen toch aannemen dat die ook meedragen. U vraagt eigenlijk van ons om nu de kaders vast te stellen en dan op basis van zero based naar de begroting toe te werken. College, als SGP geven we liever de opdracht mee: het kader is zero based en als het echt niet lukt hebben daar bij de zomernota en de begroting een verstandig debat over. Dat zegt u ook op pagina 28, maar u vraagt wel de meerjarenbegroting als kader goed te keuren. Dat kan niet alle twee, college. Wij kiezen voor de lijn van pagina 28 en dan graag de bedragen in dat kader. Technische uitgangspunten: akkoord, alleen niet 4% voor org. Ontwikkeling maar 2%

Kaders:

1. financiële kaders
2. kader rondom de bedrijfsvoering
3. kader rondom huisvesting
4. kaders met betrekking tot verkeersveiligheid
5. kaders met betre

Tot slot, voorzitter,

Onze bijdrage is kritisch geweest. Het is nadrukkelijk de bedoeling als fractie om een mee te bouwen aan deze nieuwe gemeente. Helaas wordt ons die mogelijkheid maar beperkt geboden. Vanavond krijgt u weer een kans om een breder draagvlak te creëren voor het beleid van de gemeente. Laten we samen staan voor het behoud van het goede van de voormalige gemeenten en nieuwe uitdagingen niet uit de weg gaan, hierin vindt u de SGP aan uw zijde. Maar laat ons bovenal zoeken en vragen om Gods onmisbare zegen,

Ps 90: 9

Laat Uw gena ons met haar troost verrijken
En laat Uw werk aan Uwe knechten blijken
Uw heerlijkheid niet van hun kinderen wijken
Uw liefd’, Uw macht behoed ons voor bezwijken
Sterk onze hand en zegen onze vlijt
Bekroon ons werk en nu en t’allen tijd