Algemene beschouwingen 2025 SGP Molenlanden

Hieronder de (ingekorte) bijdrage van fractievoorzitter Corné Egas,

“Want wij weten dat het ganse schepsel tezamen zucht (Rom 8: 8a).”

Geachte voorzitter,

De wereld staat in brand. We zien de effecten van klimaatverandering, er is sprake van oorlog en geweld. Crises buitelen over elkaar heen en versterken elkaar. Denk hierbij aan naast de klimaat- en stikstofcrises de crises in de jeugdzorg, de woningmarkt, ouderenzorg en eenzaamheid, de arbeidsmarkt en vluchtelingenmigratie. Op de diverse terreinen zijn we in een overgangsfase, in een transitie, waarvan we de uitkomst nog niet kunnen peilen.

Het ganse schepsel zucht, het zijn oude woorden die Paulus schreef aan de gemeente te Rome. Oude woorden die verrassend actueel blijken te zijn. Mens, dier en plant zuchten onder het gewicht van de zorgen en problemen die zich opstapelen.

We zien de schaduw hiervan reeds over de kadernota  liggen. We koersen af op het ravijnjaar 2026. Mede gezien de voorgenomen wijziging in de bekostiging van gemeenten vanuit de rijksoverheid, met grote nadelige gevolgen voor de financiën van onze gemeente, die zal leiden tot een meerjarig structureel tekort in de begroting. Tenzij de rijksoverheid alsnog met meer geld over de brug komt, maar dat is nog lang niet zeker en het hoofdlijnenakkoord biedt nog weinig perspectief.

Wat de SGP betreft, betekent dit dat we de situatie serieus onder ogen moeten zien en dat wij als gemeente durven te reflecteren wat dat voor ons betekent. Keuzes maken middels een kerntakendiscussie.  Wat het zwaarste is en wat noodzakelijk is, moet het zwaarste wegen. We zijn in het najaar van 2023 gestart met een eerste stap, de nota die vanavond op de agenda staat is een tweede en in het najaar van 2024 gaat het concreet worden.

Op pagina 4 van de nota lezen we dat het college, om de begroting meerjarig sluitend te krijgen, ons een aantal varianten voorlegt. Om het simpel te houden een A, B of C keuze. De SGP-fractie zet met name bij B ernstige vraagtekens. Een tekort op voorhand al aanvullen vanuit de Algemene Reserve acht onze fractie risicovol. Risicovol omdat er al te gemakkelijk met een tekort gerekend kan gaan worden en de ambitie om kritisch te kijken naar de uitgaven veronachtzaamd wordt. Vooralsnog wenst onze fractie deze variant te schrappen en als financieel roekeloos gedrag te bestempelen.

Om in deze turbulente tijd keuzes te kunnen maken, is juist een stabiel en professioneel bestuur noodzakelijk. Niet paniekeren zoals de Vlamingen zeggen, maar weloverwogen keuzes maken, waarvan de consequenties op de langere termijn te overzien zijn. We leggen u een aantal dingen voor:

• De wooncrisis. De ambitie van dit college komt langzaam op gang. De ambitie 800 woningen te bouwen in deze coalitieperiode staat wat onze fractie betreft nog steeds overeind. Ziet het college nog ruimte om de projecten die er liggen te versnellen?
• Het gaat nog te ver om te spreken over een financiële crisis, maar om daarin niet terecht te komen een paar voorstellen: vergunning verlening uitbesteden aan de omgevingsdienst. De dienst heeft geroepen dit 10% voordeliger te kunnen. Buitenruimte: is het college bereid de inwoners weer meer te betrekken bij het onderhoud van de buitenruimte, de uitbreiding kan dan van tafel wellicht.
• Jeugdzorgcrisis. De gemeente Molenlanden zet lokaal initiatieven in, om de kosten te drukken en toch professioneel goede zorg te kunnen bieden. Naar de mening van de SGP is er nog meer potentie in de samenleving om jeugd te helpen. We duiden dan op meer preventie. Het boek van Jonathan Haidt, ‘Generatie Angststoornis’ is verontrustend genoeg om te negeren. Er wordt een generatie groot die angstig en depressief is, zich niet meer kan concentreren, geen vertrouwen meer heeft in de ander, wordt belemmerd in zijn creativiteit en denken. In de periode 2010-2015 heeft zich volgens Haidt ‘de grote herstructurering van de kindertijd’ voltrokken. De tijd waarin kinderen door de aantrekkingskracht van het virtuele leven het ‘vermogen om volledig aanwezig te zijn bij de mensen om zich heen’ kwijtraakten. Er is nog meer over te zeggen, dat gaat in deze bijdrage niet lukken. Het negeren van deze signalen is echter onmogelijk en linksom of rechtsom blijft de zorg voor onze jongeren een taak voor de gemeente.
• De grijze crisis die ons aangolft, vraagt ook om tijdige maatregelen, waarbij het grootste probleem de eenzaamheid is. Investeren in mogelijkheden voor samenleven tussen groepen jongeren en ouderen, moet voortdurend op het netvlies van de gemeente staan.

Voorzitter, van het opsommen van de velerlei uitdagingen zou ons zomaar tot pessimistische mensen maken. Het ganse schepsel zucht immers, zo citeerden we de apostel Paulus. Voortdurend wordt de mens, en dus ook wij, erbij bepaald dat er een keuzes te maken zijn. De makkelijke, eenvoudige route, het pad zonder pijn, waarbij moeilijke beslissingen ontweken worden. Of het moeilijke pad, het pad van strijd om het goede te doen en te zoeken voor de samenleving. We staan naar ons gevoel op zo’n tweesprong, lastige knopen zullen moeten worden doorgehakt.

Met dit alles is echter de beste te volgen weg nog niet genoemd. En dat is omhoogzien. Met gevouwen handen. En dan zijn er die prachtige woorden uit de psalm die oud-minister De Jonge bezigde in de richting van het vertrekkend SGP Tweede Kamerlid Bisschop. Als SGP herhalen wij die wens voor de hele samenleving: “En de liefelijkheid des HEEREN, onzes Gods, zij over ons; en bevestig Gij het werk onzer handen over ons, ja, het werk onzer handen, bevestig dat (Psalm 90:17).”